Sơn La là tỉnh miền núi nằm ở vùng Tây Bắc Bộ. Phong cảnh ở đây rất hữu tình, đậm chất miền núi nên rất thu hút khách du lịch tứ phương đổ về. Và đây cũng là cơ hội để người dân Sơn La giới thiệu văn hóa cũng như nền ẩm thực của mình cho nhiều người cùng biết đến. Sau đây diadiem247.com sẽ cùng bạn khám phá những món đặc sản Sơn La ngon và lạ miệng đáng thử nhất để khi có cơ hội đến đây bạn có thể thưởng thức.
Đặc sản Sơn La trước hết phải kể đến món thịt gác bếp. Nguyên liệu chế biến món này chủ yếu là thịt trâu, thịt bò hay thịt heo thả trên các sườn núi. Người ta đem thịt lọc ra thành từng miếng, ướp gia vị gồm muối, ớt, gừng, mắc khén… rồi hun từng miếng thịt trên khói của than củi.
Sau vài tháng thịt gác bếp có mùi thơm ngào ngạt, mùi của khói còn vương lại trên từng thớ thịt. Tuy nhiên, mùi không gây khó chịu cho người dùng mà có nét đặc trưng rất hấp dẫn. Miếng thịt gác bếp dai dai, vị ngai ngái của khói kèm vị ngọt của thịt nơi đầu lưỡi rất kích thích.
Nộm da trâu là món ăn đặc trưng của người Thái và cũng được biết đến là đặc sản của Sơn La. Chế biến món này cần trải qua nhiều công đoạn như hơ lửa, ngâm nước cho da mềm rồi thái từng miếng mỏng và đều. Người ta không dùng giấm hay các loại tạo độ chua khác mà sử dụng nước măng chua để bóp nộm cùng hạt mắc khén tạo nên hương vị mới lạ. Thưởng thức món này bạn sẽ cảm nhận được cái sựt sựt của da trâu, vị chua của nước măng rừng, vị béo của đậu phộng và hương thơm của rau mùi.
Pa Pỉnh Tộp còn được gọi là cá gập nướng, là món ăn truyền thống của dân tộc Thái ở Tây Bắc. Nguyên liệu chế biến Pa Pỉnh Tộp thường là cá trắm, cá trôi hoặc loại cá khác được bắt từ suối. Cá sau khi được sơ chế sẽ được nhồi gia vị như gừng, sả, ớt, rau mùi, rau thơm, húng, hành tươi và đặc biệt là mắc khén – loại gia vị đặc trưng của vùng núi phía Bắc.
Gia vị khi đã ngấm đều thì dùng những thanh tre tươi gập cá lại, nướng trên bếp than hồng. Cá nướng xong cho mùi thơm ngào ngạt, thưởng thức sẽ cảm nhận được thịt cá vừa khô, vừa chắc có vị ngọt thanh, đậm đà với nhiều loại gia vị tan trên đầu lưỡi. Đặc sản Sơn La – Pa Pỉnh Tộp có thể thưởng thức cùng xôi nếp chấm với chẩm chéo đảm bảo ngon đến khó cưỡng.
Ở Sơn La cũng rất nổi tiếng với các món ăn được chế biến từ cá hồi. Cá hồi được nuôi ở đây nên thịt lúc nào cũng tươi ngon, giá trị dinh dưỡng cao. Có thể chế biến nhiều món như gỏi cá hồi, cá hồi chiên mắm, cá hồi sốt cà, cà hồi áp chảo, cá hồi nấu cháo… Thưởng thức các món kể trên bạn nên ăn kèm với rau rừng cùng các loại nước chấm đặc trưng đảm bảo mùi vị rất khó quên.
Nậm Pịa cũng là món đặc sản Sơn La du khách nên nếm thử dù chỉ một lần. Món ăn này được chế biến từ nội tạng của động vật ăn cỏ như tiết, lòng, tim gan, phèo phổi… đem ninh cho nhừ. Phần ruột non được trộn cùng lá rau thơm, bột mắc khén, rau mùi, tỏi, ớt… băm nhỏ rồi đun sôi đến khi thành hỗn hợp sóng sánh, sền sệt.
Thưởng thức món Nậm Pịa bạn sẽ cảm nhận được vị đắng của lá mắc khẹt, vị đắng của lòng, pịa nhưng vẫn giữ được vị ngọt nơi cuống họng. Món ăn này tuy vị hơi khó ăn một chút nhưng nếu ăn quen thực khách sẽ rất thích.
Cơm lam là món ăn phổ biến ở vùng Tây Bắc, dĩ nhiên đây cũng là đặc sản của Sơn La hấp dẫn rất nhiều du khách. Để nấu cơm lam ngon, nguyên liệu chế biến gồm có gạo nương, nhưng ngon nhất vẫn là gạo cẩm và nếp cái hoa vàng. Gạo được cho vào trong ống tre hoặc nứa rồi nướng trên than hồng đến khi cơm chín thì tách nhẹ từng phần tre lấy phần cơm bên trong ăn. Cơm lam thơm mùi nếp nương mới lẫn chút hương vị của tre, của khói bếp ăn cùng thịt heo nướng, thịt gà nướng, lạp xưởng, cá sông suối… đều rất ngon.
Đến Sơn La vào làm khoảng tháng 4 đến tháng 8 du khách có cơ hội thưởng thức món ốc đá Suối Bàng. Loại ốc này chỉ có ở những nơi nhiều cây cối, ẩm thấp. Ốc có thể chế biến thành nhiều món như luộc, xào, làm gỏi, nấu súp… Thưởng thức ốc đá Suối Bàng thực khách sẽ cảm nhận được vị ngọt, béo mát lành cùng mùi thơm đặc trưng.
Chẩm chéo là loại nước chấm đặc trưng ở Sơn La và cũng là đặc sản của nơi này. Hầu hết các món ăn ở vùng núi Tây Bắc đều được ăn kèm với loại nước chấm này. Nó được chế biến từ các nguyên liệu quen thuộc như tỏi, ớt, rau mùi, mắm, đường… đặc biệt là không thể thiếu hạt mắc khén. Tất cả nguyên liệu được giã nhuyễn trộn đều thành nước chấm sền sệt ăn kèm với đồ ăn khác giúp tăng hương vị cho món ăn.
Món đặc sản Sơn La tiếp theo chúng tôi muốn giới thiệu đến bạn đó là cháo mắc nhung hay còn gọi là cháo đắng Phù Yên. Món ăn này được chế biến từ quả màu xanh thuộc họ cà nhưng chỉ bé bằng hạt tiêu sọ, có vị cay cay, đắng ngọt. Khi hái quả này về đem rửa sạch thêm gừng, sả trộn với gạo tấm, thêm ít nước đủ chín cho vào lá chuối buộc chặt vùi trong bếp nóng hoặc đồ xôi. Chờ khoảng 30 phút sau sẽ có ngay món ăn sền sệt, đăng đắng, thơm cay rất hấp dẫn chấm với xôi rất ngon.
Khoai sọ Nậm Lầu là đặc sản của vùng đất Thuận Châu, Sơn La. Khoai sọ mang hầm xương là món ăn được người dân ở đây rất ưa chuộng. Cái vị ngọt bùi, thơm ngậy của khoai sọ hòa quyện cùng vị ngọt của xương tan chảy trong miệng khiến thực khách khó thể nào dừng lại được.
Nghệ đen rừng đặc sản Sơn La hay còn gọi là nghệ tím, nghệ đăm từ lâu đã được chứng minh là có tác dụng tốt cho việc chữa bệnh đau dạ dày. Nó còn được dùng để chữa đau bụng, ăn không tiêu, đầy hơi, bế kinh, tích huyết, hành kinh không thông, nhiều máu cục… Nếu đến Sơn La bạn nên tìm mua loại nghệ này về sử dụng dần và làm quà tặng cho người thân, bạn bè.
Tỏi đen là thành phẩm khi tỏi tươi trải qua quá trình lên men chậm trong điều kiện nhiệt độ từ 60 – 90 độ C, độ ẩm dao động từ 80 -90 độ. Thời gian lên men mất khoảng 30 – 60 ngày. Hàm lượng các hoạt chất trong tỏi đen tăng lên rất nhiều lần so với tỏi trắng khi sử dụng. Tỏi đen Châu Yên – đặc sản Sơn La có nhiều chất dinh dưỡng cần thiết và công dụng đặc biệt có lợi cho cơ thể. Bởi vậy đây là món quà ý nghĩa để bạn dành tặng những người thân yêu của mình.
Mật ong cũng là một loại đặc sản Sơn La thích hợp để du khách mua về làm quà. Mật ong ở đây có hương vị đặc trưng của loại hoa rừng Tây Bắc, dạng đặc trong và có màu cam. Vì mật được thu hoạch thủ công nên giữ được hương thơm và vị ngọt nguyên chất rất đáng để bạn mua.
Thịt muối chua là một trong những món đặc sản Sơn La du khách thập phương không nên bỏ qua. Món thịt này độc đáo ở chỗ càng để lâu năm vị càng ngon và dai. Món ăn này xuất phát từ người Dao nên chỉ có họ mới làm nên hương vị tuyệt vời nhất.
Rượu chuối là đặc sản của vùng đất Yên Châu – Sơn La được chưng cất theo phương pháp thủ công truyền thống. Để có rượu chuối ngon trước tiên phải lựa chọn loại chuối thật chín, thái mỏng rồi đem phơi nắng thật khô. Rượu ngâm phải dùng loại rượu cốt nguyên chất, dùng lọ thủy tinh để ngâm. Sau 100 ngày ngâm là có thể sử dụng được.
Đặc sản Sơn La còn có chuối dẻo Yên Châu được đông đảo du khách mua về làm quà. Sản phẩm được làm từ những quả chuối chín vàng, ép mỏng rồi đem sấy, nướng sở hữu hương vị đặc biệt. Miếng chuối dẻo, ngọt ngọt sẽ là thức quà ăn vặt thích hợp cho cả người lớn và trẻ em.
Bạn cảm thấy món đặc sản Sơn La nào kể trên phù hợp với khẩu vị của mình? Hãy chia sẻ cảm nhận sau khi thưởng thức các món trên để mọi người cùng biết đến nhé.